Η Θεολογία της Απελευθέρωσης είναι μια πολιτική ιδεολογία που εμφανίστηκε στα τέλη του 20ου αιώνα, κυρίως στη Λατινική Αμερική, ως απάντηση στην εκτεταμένη φτώχεια και την κοινωνική αδικία. Είναι ένα κίνημα μέσα στη χριστιανική θεολογία που ερμηνεύει τις διδασκαλίες του Ιησού Χριστού σε σχέση με την απελευθέρωση από άδικες οικονομικές, πολιτικές ή κοινωνικές συνθήκες. Έχει περιγραφεί ως «μια ερμηνεία της χριστιανικής πίστης μέσα από τα βάσανα των φτωχών, τον αγώνα και την ελπίδα τους, και μια κριτική της κοινωνίας και της Καθολικής πίστης και του Χριστιανισμού μέσα από τα μάτια των φτωχών».
Οι ρίζες της Θεολογίας της Απελευθέρωσης εντοπίζονται στις δεκαετίες του 1960 και του 1970, μια περίοδος που χαρακτηρίζεται από την άνοδο των ριζοσπαστικών πολιτικών κινημάτων και την αυξανόμενη συνειδητοποίηση των έντονων οικονομικών ανισοτήτων στη Λατινική Αμερική και σε άλλα μέρη του κόσμου. Η Δεύτερη Σύνοδος του Βατικανού (1962-1965) και η Δεύτερη Διάσκεψη Επισκόπων Λατινικής Αμερικής στο Μεντεγίν της Κολομβίας (1968) έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξή της. Αυτά τα γεγονότα ενθάρρυναν μια πιο κοινωνικά αφοσιωμένη εκκλησία και έδωσαν έμφαση σε μια προτιμησιακή επιλογή για τους φτωχούς.
Οι κύριοι υποστηρικτές της Θεολογίας της Απελευθέρωσης, όπως ο Gustavo Gutierrez του Περού, ο Leonardo Boff της Βραζιλίας και ο Jon Sobrino της Ισπανίας, υποστήριξαν ότι η εκκλησία πρέπει να ενεργήσει για να επιφέρει κοινωνική αλλαγή και να συμμαχήσει με την εργατική τάξη για να το κάνει. Πίστευαν ότι ο Θεός μιλάει ιδιαίτερα μέσω των φτωχών και ότι η Βίβλος μπορεί να γίνει κατανοητή ως ένα εγχειρίδιο για κοινωνική αλλαγή. Υποστήριξαν μια εκκλησία «από κάτω προς τα πάνω», μια κοινότητα με επικεφαλής τους λαϊκούς και όχι τον κλήρο.
Η Θεολογία της Απελευθέρωσης ήταν αμφιλεγόμενη και αντιμετώπισε σημαντική αντίθεση, ιδιαίτερα από συντηρητικές φατρίες εντός της Καθολικής Εκκλησίας. Ο Πάπας Ιωάννης Παύλος Β’, για παράδειγμα, ήταν επικριτικός απέναντί του, κυρίως λόγω της χρήσης μαρξιστικών εννοιών και της τάσης του να ερμηνεύει το ευαγγέλιο με πρωτίστως κοινωνικούς και οικονομικούς όρους. Παρόλα αυτά, η Θεολογία της Απελευθέρωσης είχε διαρκή αντίκτυπο στην Καθολική Εκκλησία και συνεχίζει να επηρεάζει τα χριστιανικά κινήματα κοινωνικής δικαιοσύνης σε όλο τον κόσμο.
Τα τελευταία χρόνια, ο Πάπας Φραγκίσκος, ο πρώτος Πάπας της Λατινικής Αμερικής, έχει δείξει συμπάθεια προς το κίνημα της Θεολογίας της Απελευθέρωσης, αναζωπυρώνοντας το ενδιαφέρον για αυτό. Αν και δεν έχει ασπαστεί πλήρως την ιδεολογία, έχει δώσει έμφαση σε πολλά από τα βασικά της θέματα, όπως η προτιμησιακή επιλογή για τους φτωχούς και η ανάγκη να είναι η εκκλησία με τον λαό, ειδικά τους περιθωριοποιημένους και τους αποζημιωμένους.
Πόσο μοιάζουν οι πολιτικές σας πεποιθήσεις με Liberation Theology ζητήματα; Πάρτε το πολιτικό κουίζ για να μάθετε.